Solunum Çeşitleri

Solunum çeşitleri canlıların türleri açısından çeşitlilik gösterir. Bu sebepten dolayı da solunum 4'e ayrılmaktadır:

Deri Yoluyla Solunum


Bedenin dış bölümünü örten deri gaz takasını sağlar. Alınmış olan oksijen içte bulunan dokulara kan yardımıyla taşınır. Bu solunum olayını gerçekleştiren, yassı ve yuvarlak yapıya sahip olan solucanlarda kan ve dolaşım sistemi yoktur.
Toprakta yer alan solucanların tek katlı bir epitel dokudan ibaret olan derilerinde yer alan Goblet hücreleri çıkarmış oldukları mukoz salgıyla bedenin dış yüzeyinin sürekli nemli kalmasını sağlamaktadırlar.

Semender ve kurbağaların yetişkinlerinde esas olan solunum organı akciğerdir. Nemli bir yapıda olan deri gerekli oksijenin yaklaşık olarak %25'inin alınmasını yardımcı olur. Memeli canlılarda da kısmi deri solunumu vardır. Fakat alınmış olan oksijenin oranı çok azdır. (Yaklaşık olarak %1 kadar)

Trake Solunum


Eklem bacaklı hayvanlar olan böcek, çok ayaklı canlılar, bazı kabuklu hayvanlar ve Araknitlerde trake yoluyla solunum görülmektedir. Trakeler dokularda yer alan hücrelere kadar yaklaşmış boru sistemidir.

Trakeler oksijeni doğrudan hücrelere taşımaktadır. Bu hayvanların kanı oksijen ve karbondioksit taşımada görev yapmamaktadır. Bu sebepten ötürü kanlarında oksijen taşımaya yarayan solunum pigmentleri bulunmamaktadır. Kanları renksiz bir yapıdadır. Trakelere yapılan gaz giriş çıkışı, vücut ve kanat hareketleriyle sağlanmaktadır.

Solungaç Yoluyla Solunum


Su içinde yaşayan canlılarda görülür. Deniz solucanları, kurbağa lavraları, bazı yumuşakça canlılar, kabuklu canlılar ve balıklarda bulunmaktadır. Solungaçlar suda çözünmüş durumda olan oksijeni içine alacak şekilde özelleşmiş, yaprak ya da tüy şeklindeki yapılardır.

Akciğer Yoluyla Solunum

Yetişkin kurbağa ve semenderlerde, kuş, sürüngen ve Memelilerin tamamında görülür. Akciğer büyüklükleri ve yüzeyleri söz konusu olan organizma gruplarının enerji gereksinimlerine göre değişkenlik gösterebilmektedir. Kuşlar akciğerler ve hava keseleri bulunan bir solunum sistemine sahiptir. Hava keseleri birçok kemiğin içine kadar uzanmaktadır. Kuşların akciğer yapısında alveol bulunmaz. Hava keseleri hava depolamaya yarar ve körük türünde fonksiyonlar yapar. Kuşların kemik boşlukları arasında hava taşınmaktadır. Bu türdeki yapılar sayesinde kuşlar yükseğe doğru çıktıkça çok daha rahat uçabilirler.

Solunum Sisteminin Genel Özellikleri Nelerdir?

Solunum organlarında bulunan duvarlar gaz giriş çıkışını kolaylaştırmaya yarayacak şekilde ince bir yapıya sahiptir. Solunum organlarında yer alan tabakalar yüzeyin genişlemesine bundan dolayı da difüzyon imkânının artmasına yardımcı olmaktadır. Örnek vermek gerekirse; akciğerdeki alveollerin toplam yüzeyi yaklaşık olarak 100m2'dir. Solunum gazlarının giriş-çıkışı yapılan yüzeyler genellikle nemlidir.

Solunumu Birden Fazla Organla Gerçekleştiren Hayvanlar

Akciğere sahip balıklarda (Diğer ismiyle Dipneusti) iki adet solunum organı aktif haldedir. Bu balıklar çoğunlukla nehirlerde yaşar, bu süre zarfında solungaçlarını kullanmaktadırlar.

Suyun yüzeyine doğru çıkarak hava keselerini dolduran balıklar, suların çekilmesinden sonra çamur altına girerler ve uzun bir zaman boyunca hava kesesinde bulunan havayla hayatlarını sürdürürler.

Kurbağalar ve semenderler larva aşamasında tamamıyla suda yaşadıklarından dolayı solungaç solunumu yapmak zorunda kalırlar. Yetişkin bir hale gelen kurbağalarda zamana bağlı olarak solungaç kaybolur ve yerine akciğer devreye girer. Yetişkin kurbağa hem deriyle hem de akciğerler yardımıyla solunum yapar. Kurbağalar doğaları gereği derilerini nemli tutmak için genellikle nemli ortamlarda yaşamaktadırlar. Kurak bir mekânda uzun süre yaşayamamaktadır.

İnsanlarda Solunum Sistemi ve Bölümleri

İnsanda kullanılan solunum sistemi akciğerler ve bu sisteme hava taşıyan borulardan oluşmaktadır. Burun, gırtlak, ağız, soluk borusu, yutak ve bronşlar solunum sırasında aktif bir şekilde olan yapılardır.

Solunum Sisteminde Yer Alan Bölümler

Burun: Burnun yapısı, havayı temizleme, ısıtmaya ve nemlendirmeye uygun olduğundan, hava girişi esnasında bu organın önemi çok daha yüksektir.

Soluk Borusu: Ağız boşluğunun sonunda yer alan yutağa soluk borusu bağlanmaktadır. Yaklaşık olarak 10–12 cm uzunluğunda ve 2 cm genişliğinde olan bu borunun ilk bölümüne gırtlak adı verilir. Gırtlağın içerisinde bulunan ses telleri farklı uzantılardan meydana gelmiş olduğundan, gerginlik durumu kaslar sayesinde ayarlandığından dolayı çeşitli tonlarda ses çıkartılmasını sağlamaktadır.

Soluk borusunun, düz yapıya sahip olan arka kısmı yemek borusuyla komşudur ve iç kısmı hareketli yapılar taşıyan epitel hücreleri ile kaplıdır. Bu hücrelerin ortaya çıkardığı epitel tabakası altında yer alan salgı bezleri gibi, hücreler arası salgı yapan goblet hücreleri de bulunmaktadır.

Bu hücreler mukus ismi verilen bir madde çıkarmaktadırlar. Mukus hareketli konumdaki siller üstünde ince bir tabaka oluşturmaktadır. Bu ince mukus tabakası hem epitel kısmın nemli bir şekilde kalmasını hem de solunum yoluyla giren havadaki toz ve yabancı maddeleri kontrol altında tutar.
21.01.2024 10:04:14
Solunum Çeşitleri ile ilgili bu madde bir taslaktır. Madde içeriğini geliştirerek Herkese açık dizin kaynağımıza katkıda bulunabilirsiniz.

Sayfayı Düzenle

Solunum Çeşitleri Yorumları

Kırmızı sayıyı girin

0 Yorum Yapılmış "Solunum Çeşitleri"
Kayıtlı yorum bulunamadı ilk yorumu siz ekleyin

Normal Solunum Sayısı

Normal Solunum Sayısı, Bir kişinin 1 dakika içerisinde yaptığı solunumun sayısını gösterir. Solunum sayısının bulmak için, en basit yöntem kişinin dinlenme h...
Devamını Oku

Solunum Yetmezliği

Solunum yetmezliği, solunum sistemindeki ventilasyon denilen gaz değişimindeki yetersizliktir. Bu bir hastalık değil sendrom olarak görülmelidir. Solunum yet...
Devamını Oku

Yeni Doğan Bebeklerde Solunum Yetmezliği

Yeni Doğan Bebeklerde Solunum Yetmezliği, Erken doğan yani prematüre bebeklerde oldukça sık karşılaşılan problemlerin en başında solunum yetmezliği sorunu ge...
Devamını Oku

Alt Solunum Yolları

Alt Solunum Yolları, Solunum sistemi alt ve üst solunum yolları olarak iki bölümde incelenir. Üst solunum yollarına burun ve yutak oluştururken alt Solu...
Devamını Oku

Oksijensiz Solunum Denklemi

Oksijensiz solunum denklemi, yaşamsal fonksiyonların devamı için gerekli olan oksijenin işleyişini ifade eder. Oksijensiz solunum bilimde Anaerobik Solunum o...
Devamını Oku

Derin Solunum Egzersizleri

Derin solunum egzersizleri, Akciğerde sorun yaşayan kişilerin yeterli oksijen almaması durumunda kişilerde solunum zorlukları çekilmektedir. Nefes almak gibi...
Devamını Oku

Kuşlarda Solunum

Kuşlarda solunum, Damardaki kandaki karbondioksit gazının oksijen gazı ile yer değiştirmesini sağlayan temel sistemdir. Solunum sistemind...
Devamını Oku

Solunum Tipleri

Solunum, tüm canlıların enerji ihtiyaçlarını karşılamak için havandan oksijen alarak vücuda zarar veren karbondioksidi dışarıya geri vermesi olayına ver...
Devamını Oku

Solunum Sistemi

Solunum sistemi, kandaki yer alan karbondioksit adı verilen (CO2) gazının diğer gaz çeşidi olan oksijen gazı (O2) ile yer ve konum değiştirmesini sağlayan si...
Devamını Oku

Solunum Sayısı

Solunum Sayısı; Bir insanın, 1 dakika içerisinde yaptığı solunumun sayısını gösteren değere denir. Solunum sayısını bulabilmek için en kolay metot, kişinin i...
Devamını Oku

Solunum Sistemi Hastalıkları

Solunum yolu hastalıkları, Solunum sistemi insan vücuduna oksijeni taşımakla görevli olan sistemdir. Oksijen taşımak ile kanın pH' değerini ayarlar ve karbon...
Devamını Oku

Solunum Cihazı Fiyatları

Solunum cihazı fiyatları, Solunum sisteminde tıbbi adı ventilasyon olarak ilen gaz değişimde yetersizlikten oluşur. Çoğu insanlarımız sigara kullanınımı...
Devamını Oku

Solunum Fizyolojisi

Solunum fizyolojisi, solunum sistemi vücutta ihtiyaç duyulan gaz alışverişini dış ortamdan yapmak, dolaşım sisteminin yardımıyla solunumu düzenleme görevi üs...
Devamını Oku

Bitkilerin Solunum Organı

Bitkilerin solunum organı, solunum türü gelişmiş hayvanlardaki solunum sistemine yakın olarak, en uçtaki hücresine civarı aldığı oksijeni faydalanarak b...
Devamını Oku

Solunum Hastalıkları

Solunum hastalıkları, solunum sistemi yaklaşık olarak 700 trilyon hücreye oksijen taşıyan vücudun en önemli sistemlerinden biridir. Görevi yalnızca oksi...
Devamını Oku

Solunum

Solunum, organik bileşiklerdeki (Protein yağ ve karbonhidrat) depolanmış kimyasal bağ enerjisinin açığa çıkarılarak metabolik enerjiye yani ATP'ye dönüş...
Devamını Oku

Balıklar Nasıl Solunum Yapar

Balıklar Nasıl Solunum Yapar, Canlıların yaşamsal faaliyetlerini sürdürebilmeleri için solunuma ihtiyaçları vardır. Canlıların çoğu solunumunu oksijenle yapa...
Devamını Oku

Sigaranın Solunum Sistemine Etkileri

Sigaranın Solunum Sistemine Etkileri, Tütün, dünyada önüne geçilebilir pek çok ölüm nedenleri arasında neredeyse ilk sıralarda yer almaktadır. Çağımızda...
Devamını Oku

Solunum Durması

Solunum Durması, Solunum sistemi insan beden yapısının işleyişlerinden olup hayati bir önemi bulunmaktadır. Zira solunum gerçekleşme işlemi durması hali...
Devamını Oku

Üst Solunum Yolları

Üst solunum yolları, burun, yutak, gırtlak, soluk borusu ve akciğer üst solunum yollarına ait organlardır. Üst solunum yolları sayesinde vücudun ihtiyaç...
Devamını Oku

 

Popüler İçerik
Normal Solunum Sayısı
Solunum Yetmezliği
Yeni Doğan Bebeklerde Solunum Yetmezliği
Alt Solunum Yolları
Oksijensiz Solunum Denklemi
Son Forum Konuları
Kalp Ameliyatı Sonucu 4 Damarın Değişmesi
Yardım Sayfaları
Tıbbi Sorumluluk Reddi  
Gizlilik Politikası  
Çerez (Cookie) Politikası
Güvenlik Politikası
Bizimle İletişime Geçin
Forumlar
Site Haritası
Feed
Sitede yer alan haber ve içeriklerin tüm hakları saklıdır ve buradaki bilgiler sadece bilgilendirme amaçlı olup, kullanımına, uygulanmasına, satın alınmasına, delil gösterilmesine veya tavsiye edilmesine aracılık etmez. Sitemizdeki bilgiler, hiç bir zaman kesin bilgi kaynağı olmayıp, kullanıcılar tarafından eklenmiştir veya yorumlanmıştır. Buradaki bilgiler sitemizin asıl görüşlerini içermeyebileceği gibi hiçbir taahhüt ve tavsiye yerine de geçmez.
Ocak - 2024